Có thể nói xứ Nghệ là một vùng đất đặc biệt, luôn khiến người ta không khỏi băn khoăn đặt câu hỏi tại sao? Tại sao mảnh đất khô cằn với điều kiện tự nhiên khắc nghiệt và nghèo khó ấy lại là cái nôi sản sinh rất nhiều nhân tài, cá nhân kiệt xuất? Tại sao người Nghệ lại mang trong mình những nét cá tính riêng độc đáo như vậy? Tại sao mảnh đất ấy lại có những người dân kiên trung, bất khuất, can đảm đến thế? Tại sao giữa muôn vàn khó khăn, những con người nơi đây vẫn vươn lên bằng một thái độ lạc quan và một tâm hồn đậm chất nghệ sỹ đến nhường kia? v.v… Để trả lời những câu hỏi đó chúng ta phải lần giở quá khứ, tìm đến cội nguồn và hiểu thấu đáo những căn nguyên địa lý, lịch sử, văn hóa. Một khi hiểu quá khứ, ta sẽ tìm được hướng đi đúng đắn cho hiện tại và tương lai. Đó là lí do vì sao chúng ta cần đến những ngày kỷ niệm mà kỷ niệm 990 năm danh xưng Nghệ An là một ví dụ điển hình. Kỷ niệm không phải và không nên là một cách ghi dấu ấn, giải ngân hay ca tụng sáo rỗng mà phải nhằm mục đích nhắc nhớ những giá trị tốt đẹp bao thế hệ đã dày công vun đắp, xây dựng; để không lãng quên quá khứ và nhận thức rõ trách nhiệm hôm nay. 

Nghệ An là một vùng đất có lịch sử định cư lâu đời với nhiều trầm tích văn hóa. Trong suốt chiều dài lịch sử hàng nghìn năm của dân tộc, nơi đây đã có nhiều đóng góp quan trọng trên nhiều lĩnh vực. Bao thế hệ người Nghệ kiên trung, cần cù đã ngày đêm hăng say lao động, anh dũng chiến đấu để bảo vệ từng tấc đất quê hương. Bao lớp trí thức Nghệ đã cống hiến trí tuệ của mình cho đất nước, trăn trở tìm ra con đường đưa đất nước đến với tự do, độc lập. Trong suốt quá trình ấy họ đã sáng tạo nên rất nhiều giá trị cho hôm nay và mai sau. Dù trải qua bao nhiêu thăng trầm, thay đổi thì xứ Nghệ vẫn luôn là xứ Nghệ - một mảnh đất “địa linh nhân kiệt” với những truyền thống tốt đẹp và cá tính độc đáo. Đó là truyền thống đoàn kết, nghĩa tình, thủy chung; là lòng yêu nước, tinh thần kiên trung, bất khuất và sẵn sàng hy sinh vì đất nước; là yêu lao động, dám nghĩ dám làm để vượt qua mọi khó khăn; là lòng nhân ái, “thương người như thể thương thân”…

Hôm nay, Nghệ An với niềm tự hào về những giá trị trong quá khứ đang không ngừng nỗ lực và từng bước chuyển mình, vươn lên. Từ một tỉnh còn thiếu đói và khó khăn, giờ đây chúng ta đã cơ bản đảm bảo nhu cầu lương thực và đời sống cho 3 triệu dân. Kinh tế có những bước tiến vượt bậc; khoảng cách phát triển giữa đô thị và nông thôn, đồng bằng và miền núi được thu hẹp. Năm 2019, tổng sản phẩm trên địa bàn tỉnh (GRDP đạt gần 90.000 tỷ đồng, GRDP bình quân đầu người ước đạt trên 43 triệu đồng; thu ngân sách 10 tháng năm 2019 đạt gần 13.000 tỷ đồng. Chỉ số năng lực cạnh tranh cấp tỉnh (PCI) xếp thứ 19 và đứng đầu 6 tỉnh Bắc Trung Bộ. Nghệ An cũng đẩy mạnh hoạt động thu hút đầu tư; các doanh nghiệp lớn trong nước và nước ngoài đã triển khai nhiều dự án tại đây. Trong 10 tháng năm 2019, tỉnh cấp mới 89 dự án với tổng vốn đầu tư đăng ký là trên 10.000 tỷ đồng. Các hoạt động văn hóa, thể dục thể thao cũng luôn được chú trọng; đời sống tinh thần của người dân không ngừng được nâng cao. Nghệ An luôn là tỉnh có số học sinh giỏi quốc gia, quốc tế đứng top đầu cả nước. Tuy nhiên, bên cạnh những thành tựu ấy chúng ta còn phải đối mặt với rất nhiều vấn đề bất cập. Nghệ An vẫn là một tỉnh nghèo, chưa phát triển tương xứng với tiềm năng; hoạt động doanh nghiệp còn khó khăn; chưa tạo được nhiều cơ hội việc làm cho con em trong tỉnh; chưa khai thác và phát huy được nguồn nhân lực dồi dào và tài năng,…

Để khắc phục các hạn chế, để Nghệ An hôm nay vững vàng tiến lên và không còn phải băn khoăn câu hỏi “Tại sao giỏi mà vẫn nghèo” thì có lẽ chúng ta cần thay đổi tư duy và cách làm. Đã đến lúc Nghệ An phải quyết liệt hơn trong đổi mới; năng động và nhạy bén hơn trong tư duy. Đặc biệt, chúng ta cần tạo một môi trường thực sự trong sạch, minh bạch, dân chủ, biết trọng dụng người tài. Chúng ta phải đặt lợi ích nhân dân lên trên hết, phải tôn trọng dân và biết dựa vào dân.

Trong thời đại hôm nay, nếu chỉ bắt kịp xu hướng chung thì có nghĩa là chúng ta đã chấp nhận bị bỏ lại phía sau. Điều đó có nghĩa là tỉnh cần những lãnh đạo, những cá nhân có tư duy tiên phong, dám nghĩ dám làm, dám khác biệt. Tỉnh cần những cán bộ, lãnh đạo không bị khuất phục bởi sức mạnh và sự cám dỗ của quyền lực và tiền bạc; biết nghĩ đến lợi ích chung trước lợi ích riêng. Đó vốn là tố chất, bản lĩnh, cốt cách của người xứ Nghệ bao đời nay. Vì vậy, xin hãy nhớ đến dòng máu của tổ tiên đang chảy trong mình, hãy nhắc nhớ công lao của bao thế hệ đi trước để không lạc bước trong hôm nay. Hãy phát huy những giá trị tốt đẹp của quá khứ để mãi mãi về sau chúng ta vẫn luôn tự hào với danh xưng Nghệ An!