Trong 2 ngày từ 29/02 & 01/3 (tức ngày 20, 21 tháng Giêng), xã Quỳnh Lương, huyện Quỳnh Lưu tổ chức Lễ hội Đền Quy Lĩnh xuân Giáp Thìn 2024 với nhiều hoạt động sôi nổi, thu hút đông đảo du khách và Nhân dân địa phương đến tham gia.

Biểu diễn văn nghệ trong lễ hội

Tới dự buổi lễ có đại diện Ban Quản lý di tích tỉnh, lãnh đạo huyện Quỳnh Lưu, xã Quỳnh Lương cùng đông đảo bà con nhân dân trên địa bàn huyện.

Đại biểu và Nhân dân tham dự lễ hội

Đền Quy Lĩnh, xã Quỳnh Lương tọa lạc ở vị trí rất đẹp, mặt chính hướng ra biển, xung quanh được bao bọc bởi các dãy núi. Đền được công nhận là Di tích Lịch sử văn hóa cấp tỉnh năm 2013.

Theo truyền thuyết lịch sử và các tài liệu cho biết: Đền Quy Lĩnh được xây dựng để thờ Tứ Vị Thánh nương, Mộc thần. Sau này, Nhân dân phối thờ thêm thần Sát Hải Đại Vương Hoàng Tá Thốn. Qua các tài liệu lịch sử và truyện kể dân gian đều cho thấy nhân vật thờ tại đền Quy Lĩnh có sự gắn kết và mối liên hệ chặt chẽ với nhân vật ở đền Cờn (xã Quỳnh Phương, TX Hoàng Mai).

Đền Quy Lĩnh được xây dựng từ năm 1276 (thế kỷ thứ 12). Ban đầu chỉ là một ngôi miếu tranh thờ Hoàng hậu và 2 công chúa nước Nam Tống, Mộc Thần. Đến năm 1312, sau giấc mộng của vua Trần Anh Tông trong lần chinh nam dừng chân trú quân tại cửa nam vùng sông Hoàng Mai và bãi biển Quỳnh Lưu, đền được xây dựng bằng ngói. Năm 1470, sau đợt bình chiêm của vua Lê Thánh Tông, vùng đất này là nơi dừng chân khi đi và về của thủy và bộ binh. Đền là nơi Vua vào cầu đảo và đã có công âm phù nhà Vua đánh thắng quân xâm lược nước ta. Sau thắng lợi trở về, Vua cho xây dựng lại Đền với quy mô lớn, tạc tượng, đúc chuông, làm thơ ngự chế và cho mở lễ hội lớn vào ngày 20, 21 tháng Giêng âm lịch hàng năm; đền càng ngày càng uy linh. Bởi sự linh thiêng đó, các triều đại phong kiến đều ban sắc, phong thần. Theo thống kê, Đền Quy Lĩnh có 21 sắc phong của các đời vua và hiện nay tại đền còn lưu giữ được 8 sắc phong. Dưới các triều đại phong kiến, các vị thần thờ ở Đền được phong đến thượng thượng đẳng tối linh thần.

 Đền Quy Lĩnh là công trình văn hóa có quy mô lớn, là thành quả của Nhân dân tạo dựng nên để tôn thờ và tưởng niệm những người có công bảo quốc, hộ dân, giúp làng trong cuộc sống. Sau Cách mạng Tháng Tám năm 1945, Đền Quy Lĩnh là nơi hợp tự của các đình, đền, chùa trong xã. Năm 1979, đền trở thành phế tích. Thể theo nguyện vọng của Nhân dân, được phép của cơ quan chức năng và sự đóng góp công đức của Nhân dân trong và ngoài xã, xã Quỳnh Lương đã tiến hành phục dựng đền Quy Lĩnh.

Hàng năm, tại Đền thường diễn ra nhiều kỳ lễ mang đậm bản sắc văn hóa của địa phương. Song lễ hội lớn nhất và thu hút đông đảo du khách, Nhân dân về tham dự là Lễ hội đền Quy Lĩnh, diễn ra vào các ngày 20 và 21 tháng giêng Âm lịch, cùng dịp với Lễ hội đền Cờn. Trong đó, ngày 20 gồm các phần cáo tế và phần hội, với các trò chơi thể thao thu hút đông đảo nhân dân tham gia như bóng chuyền nam nữ liên xã, kéo co nam nữ, cờ người… Nét độc đáo của đền Quy Lĩnh chính là sự gắn kết với đền Cờn từ lịch sử đến huyền thoại. Tục chạy Ói của lễ hội đền Cờn hiện nay gắn liền và có gốc tích từ lễ hội đền Quy Lĩnh.

Các đại biểu dâng hương tại đền Quy Lĩnh

Phần lễ chính được diễn ra vào sáng ngày 21 với các nội dung gồm: lễ rước bài vị từ đền ra chân núi Quy Lĩnh với ý nghĩa để thần đi thưởng ngoạn, sau đó rước thần về đền; lễ kỳ lưu, lễ cầu yên cho Nhân dân trong làng xã. Các xóm của xã Quỳnh Lương đều cung tiến lễ vật với mong ước một năm mưa thuận gió hòa, quốc thái dân an.

Lễ hội đền Quy Lĩnh là một hoạt động văn hóa đặc sắc đã được lưu truyền qua hàng trăm năm, thể hiện tâm linh, tín ngưỡng của Nhân dân địa phương. Lễ hội năm nay thu hút hàng ngàn người dân địa phương và du khách xa gần về tham dự.

Huyện Quỳnh Lưu đang có kế hoạch nâng cấp lễ hội Đền Quy Lĩnh thành lễ hội truyền thống cấp huyện có quy mô lớn và đặc sắc hơn.

Một số hình ảnh trong lễ hội:

Ông Nguyễn Văn Tuệ - Chủ tịch UBND xã Quỳnh Lương đánh trống khai hội Đền Quy Lĩnh

Màn biểu diễn trống hội

Lễ rước bài vị thờ các vị thần từ đền ra bãi biển

Lễ kính tế, lễ cầu yên cho quốc thái dân an