Văn hóa Nghệ An

Tối ngày 30/11, tại Quảng trường Hồ Chí Minh, TP Vinh, Trung tâm Nghệ thuật truyền thống Nghệ An đã phối hợp cùng Ban Quản lý Quảng trường Hồ Chí Minh và Tượng đài Bác Hồ tổ chức sơ kết giai đoạn I, triển khai giai đoạn II Không gian diễn xướng Dân ca Ví, Giặm và Tổng kết, trao giải Cuộc thi sáng tác, soạn lời Dân ca Ví, Giặm Nghệ Tĩnh năm 2024.

Nghệ sĩ, diễn viên Đoàn Ví, Giặm - Trung tâm NTTT Nghệ An trình diễn tiết mục Về quê mình xứ Nghệ

Tham dự chương trình có bà Trần Thị Mỹ Hạnh - Ủy viên Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh, Giám đốc Sở Văn hóa và Thể thao; ông Trần Xuân Cường - Phó Giám đốc Sở Du lịch; đại diện Ban Tuyên giáo Tỉnh ủy; NSND Trịnh Thị Hồng Lựu - Chi Hội trưởng Chi hội Nghệ sĩ Sân khấu Việt Nam tỉnh Nghệ An. Cùng dự có đại diện lãnh đạo các phòng, đơn vị trực thuộc Sở VH&TT; nghệ nhân các CLB Dân ca phường Hà Huy Tập, xã Hưng Tân, và một số CLB dân ca trên địa bàn TP. Vinh và các vùng phụ cận; Đại diện BGH các trường: Cao đẳng VHNT, THPT chuyên PBC, Tiểu học Trường Thi và đông đảo nhân dân, du khách.

Các đại biểu, Nhân dân và du khách tham dự chương trình

Để góp phần tuyên truyền, quảng bá những giá trị trường tồn và tỏa sáng của Dân ca ví, Giặm cũng như đáp ứng nhu cầu hưởng thụ văn hóa nghệ thuật truyền thống của người dân xứ Nghệ, không gian diễn xướng Dân ca Ví, Giặm tại Quảng trường Hồ Chí Minh đã được Trung tâm Nghệ thuật truyền thống tỉnh cùng Ban Quản lý Quảng trường Hồ Chí Minh và Tượng đài Bác Hồ phối hợp xây dựng, tổ chức từ năm 2021. Đây là không gian diễn xướng trên sân khấu thực cảnh, trong môi trường diễn xướng độc đáo vừa hiện đại nhưng thấm đượm tình quê.

Hai đơn vị đã thường xuyên làm mới các fomat chương trình để Dân ca Ví, Giặm luôn mang tới sự trải nghiệm mới mẻ, hấp dẫn, ấn tượng của Nhân dân và du khách. Những hình ảnh của làng quê xứ Nghệ như cây đa, bến nước, sân đình, khung cửi, xe tơ … được tái hiện trong không gian thực cảnh đậm tình và sâu lắng tại Quảng trường Hồ Chí Minh vào các tối thứ 6, thứ 7 hàng tuần.

Không gian diễn xướng Dân ca Ví, Giặm được đầu tư thiết kế với sân khấu thực cảnh tái hiện chân thực, gần gũi hình ảnh làng quê xứ Nghệ. Trong vòng quay liên hồi của nhịp sống hiện đại, môi trường diễn xướng cổ xưa với những môi trường thực cảnh như hát đò đưa trên sông, đối đáp tại các bến nước, sân đình chỉ là “một thời vang bóng”. Thay vào đó là những môi trường diễn xướng mới: vào những dịp cuối tuần, ngay tại Quảng trường Hồ Chí Minh, bên Tượng đài Bác Hô, dưới ánh đèn và màn đêm mờ ảo, du khách và Nhân dân vừa được thưởng thức những làn điệu dân ca mộc mạc, sâu lắng và những màn ứng tác dân ca, đối đáp dí dỏm của các nghệ nhân ưu tú, các CLB Dân ca Ví, Giặm, của các“thầy gà”, thầy bày vừa thưởng thức các đặc sản của quê hương xứ Nghệ: Nước chè xanh, kẹo lạc, bánh đa...

Về nội dung chương trình, Trung tâm Nghệ thuật truyền thống Nghệ An đã luôn chủ động đổi mới, sáng tạo, xây dựng chương trình theo chủ đề gắn với những ngày kỷ niệm lễ lớn của dân tộc (về Đảng, Bác Hồ, quê hương, phụ nữ Việt Nam, gia đình Việt Nam,…) nhằm giới thiệu đến với công chúng về lịch sử, nét đẹp văn hóa của quê hương xứ Nghệ. Nếu xưa kia có cây đa, bến nước, sân đình có quay tơ, dệt vải thì ngày nay các sinh hoạt cộng đồng: mừng Đảng mừng xuân, những sự kiện trọng đại của đất nước, lễ hội diễn ra tại Quảng trường Hồ Chí Minh... vẫn luôn xuất hiện những câu Ví, Điệu giặm.

Sau 3 năm đi vào hoạt động, chương trình đã tạo được sự lan tỏa, hiệu quả, tích cực. Với 42 đêm diễn, mỗi đêm diễn có khoảng 35-40 nghệ sĩ, 35-40 nghệ nhân, 03-05 thầy gà, thầy bày, 2-3 CLB Dân ca Ví, Giặm tham gia, thu hút được 300-500 người dân mỗi buổi diễn (tổng giai đoạn 1 phục vụ được hơn 20.000 người dân); Không gian diễn xướng Ví, Giặm thực sự đã trở thành một món ăn tinh thần của người dân thành phố Vinh vào mỗi dịp cuối tuần, góp phần bảo tồn, gìn giữ giá trị Dân ca Ví, Giặm của xứ Nghệ.

Trong không gian ấy, khán giả được hòa mình vào câu hát dân ca, cùng suy ngẫm, đối đáp như những nam thanh, nữ tú phường Vải, phường Cấy, phường Nón, phường Chài ngày nào... Người dân có thể tham gia trải nghiệm, được sống trong không gian diễn xướng, trực tiếp ứng tác, hát dân ca tại chỗ để rồi lưu luyến, bịn rịn... kết thúc mà nỏ muốn về, rồi lại hẹn vào dịp cuối tuần, vẫn sân khấu ấy, đến để nghe, để hiểu, để thưởng thức và cùng đắm mình với câu hát quê hương, làm cho câu Dân ca Ví, Giặm quê nhà vang mãi, vang xa.

Để ghi nhận, khích lệ và tôn vinh những tập thể, cá nhân đã có nhiều sự đóng góp, làm nên sự thành công, góp phần lan tỏa không gian diễn xướng Dân ca Ví, Giặm Nghệ Tĩnh trong thời gian qua tại Quảng trường Hồ Chí Minh, Sở Văn hóa và Thể thao Nghệ An đã tặng giấy khen cho 04 tập thể và 08 cá nhân.

Bà Trần Thị Mỹ Hạnh - Ủy viên BCH Đảng bộ tỉnh, Giám đốc Sở VH&TT trao giấy khen cho đại diện 04 tập thể và 08 cá nhân

Cũng trong khuôn khổ chương trình, Sở Văn hóa và Thể thao đã tổng kết và tổ chức trao giải cho các tác giả, nhóm tác giả có tác phẩm đạt giải tại Cuộc thi sáng tác, soạn lời Dân ca Ví, Giặm Nghệ Tĩnh năm 2024. Đây là một trong những hoạt động trong chuỗi chương trình kỷ niệm 10 năm Dân ca Ví, Giặm được UNESCO ghi danh. Cuộc thi nhằm tuyên truyền, quảng bá giá trị di sản, khẳng định sức sống trường tồn của Ví, Giặm đồng thời phát huy tài năng, tâm huyết của nhạc sĩ, soạn giả, nghệ nhân trong và ngoài tỉnh sáng tạo những tác phẩm có giá trị tư tưởng, nghệ thuật cao từ chất liệu Dân ca Ví, Giặm Nghệ Tĩnh. Sau 02 tháng phát động, BTC đã nhận được 155 tác phẩm của 54 tác giả được sáng tác với nội dung và hình thức phong phú. Kết quả, BTC trao 15 giải C, 06 giải B và 03 giải A cho các tác giả, nhóm tác giả.

Bà Trần Thị Mỹ Hạnh - Ủy viên BCH Đảng bộ tỉnh, Giám đốc Sở VH&TT trao Giấy chứng nhận cho các tác giả đạt giải A Cuộc thi

Ông Trần Xuân Cường - Phó Giám đốc Sở Du lịch và bà Nguyễn Thị Kim Chi - Đại diện Ban Tuyên giáo tỉnh ủy trao Giấy chứng nhận cho các tác giả đạt giải B Cuộc thi

Ông Cao Mạnh Lân - Bí thư đoàn cơ sở Sở VH&TT Nghệ An phát động lan tỏa Dân ca Ví, Giặm trong đoàn viên thanh niên toàn ngành

Ngay sau phần lễ, là chương trình diễn xướng được trình diễn bởi các nghệ sĩ, diễn viên Đoàn Ví, Giặm - Trung tâm Nghệ thuật truyền thống tỉnh và các nghệ nhân đến từ CLB Dân ca Ví, Giặm phường Hà Huy Tập, CLB Dân ca Ví, Giặm xã Ngọc Sơn, huyện Thanh Chương cùng sự giao lưu đối đáp duyên dáng, thông minh của các thầy gà, thầy bày.