Ảnh minh hoạ

 Vừa qua, tại trụ sở của Tổ chức Giáo dục, Khoa học và Văn hóa của Liên Hợp Quốc (UNESCO) ở Paris, Hội đồng chấp hành UNESCO (kỳ họp lần thứ 222) đã nhất trí thông qua sáng kiến của Việt Nam đề nghị Liên Hợp Quốc xem xét công bố “Thập kỷ quốc tế về văn hóa vì phát triển bền vững” sớm nhất có thể, ưu tiên giai đoạn 2027 - 2036.

Đại sứ Nguyễn Thị Vân Anh - Trưởng Phái đoàn Thường trực Việt Nam phát biểu giới thiệu sáng kiến.

Sáng kiến do Đại sứ Nguyễn Thị Vân Anh - Trưởng Phái đoàn Thường trực Việt Nam phát biểu giới thiệu tại kỳ họp. Mục tiêu bao trùm của sáng kiến là phát huy vai trò hết sức quan trọng của văn hóa trong thúc đẩy phát triển bền vững ở các quốc gia, đồng thời góp phần ứng phó với các thách thức phức tạp của thời đại để bảo đảm một tương lai an toàn và thịnh vượng cho tất cả mọi người.

Theo đó, văn hóa đóng góp đáng kể vào việc xây dựng hòa bình, tăng trưởng kinh tế toàn diện, gắn kết xã hội, hành động ứng phó với biến đổi khí hậu, giáo dục, đổi mới sáng tạo và khả năng phục hồi, từ đó góp phần giải quyết những thách thức mới nổi và xây dựng xã hội công bằng, bình đẳng, hòa bình, đa văn hóa, toàn diện và bền vững hơn.

Mặc dù có sức mạnh chuyển đổi, nhưng cơ hội mà văn hóa mang lại vẫn chưa được khai thác tối đa để phục vụ tốt hơn cho kinh tế-xã hội và vẫn chưa được lồng ghép đầy đủ vào các chiến lược phát triển ở nhiều cấp độ khác nhau, cũng như chưa được phản ánh đầy đủ trong các khuôn khổ phát triển toàn cầu, trong đó có các Mục tiêu Phát triển Bền vững (SDGs) hiện hành.

“Thập kỷ quốc tế về Văn hóa vì phát triển bền vững” có thể đánh dấu một bước tiến quyết định hướng tới việc bảo đảm rằng, văn hóa không còn bị coi là một yếu tố phụ trợ cho phát triển, mà là một động lực và yếu tố then chốt thúc đẩy sự thay đổi mang tính chuyển đổi trong chương trình nghị sự phát triển bền vững toàn cầu.

Sáng kiến hướng tới mục tiêu: Hỗ trợ các nỗ lực của các quốc gia thành viên nhằm phát triển các chính sách tích hợp, dựa trên công bằng và tăng cường vai trò xuyên suốt của văn hóa trong các lĩnh vực chính sách khác; khuyến khích đầu tư có mục tiêu vào các lĩnh vực trong đó có kinh tế văn hóa và sáng tạo để khai thác tiềm năng chuyển đổi của văn hóa nhằm xây dựng các xã hội hòa nhập, công bằng, bền vững và hòa bình hơn; nâng cao nhận thức toàn cầu về vai trò của văn hóa trong phát triển bền vững; thúc đẩy việc sử dụng trí tuệ nhân tạo một cách có đạo đức trong văn hóa…

Đối với UNESCO, sáng kiến này phù hợp sứ mệnh cơ bản của UNESCO và được xây dựng dựa trên các công ước, khuyến nghị và chương trình của UNESCO trong lĩnh vực văn hóa, bao gồm Công ước Di sản Thế giới, Công ước về bảo vệ di sản văn hóa phi vật thể, Công ước về bảo vệ và phát huy sự đa dạng của các biểu đạt văn hóa, và các công ước khác.

Sáng kiến cũng có thể góp phần tăng cường sự phối hợp với hoạt động của UNESCO trong các lĩnh vực giáo dục, khoa học, truyền thông và thông tin, từ đó đưa ra những giải pháp toàn diện cho những thách thức hiện nay.

Sáng kiến này thể hiện nỗ lực và bước đi cụ thể nhằm góp phần triển khai chủ trương và chính sách của Đảng và Nhà nước về hội nhập quốc tế sâu rộng trong tình hình mới, chấn hưng và phát triển văn hóa Việt Nam trong kỷ nguyên mới, đồng thời đẩy mạnh và nâng tầm đối ngoại đa phương, ngoại giao văn hóa và văn hóa đối ngoại.

Đây là đóng góp quan trọng của Việt Nam vào việc thúc đẩy sứ mệnh, mục tiêu và vai trò của UNESCO, đặc biệt trong lĩnh vực văn hóa, đồng thời thể hiện tinh thần chủ động, tích cực và trách nhiệm của Việt Nam trên cương vị thành viên Hội đồng chấp hành UNESCO nhiệm kỳ 2021-2025, được nhiều nước và Lãnh đạo UNESCO đánh giá cao.

Việc Hội đồng chấp hành UNESCO đồng thuận thông qua đề xuất của Việt Nam một lần nữa khẳng định vai trò, vị thế và uy tín của Việt Nam tại UNESCO và trên trường quốc tế, đồng thời cho thấy đề xuất của Việt Nam phù hợp với quan tâm chung của cộng đồng quốc tế, nhất là trong bối cảnh thế giới phải đối mặt với nhiều thách thức hết sức phức tạp hiện nay.

Theo quy trình, đề xuất sẽ được trình lên Đại hội đồng UNESCO tại kỳ họp tháng 11.2025 và tiếp đó là Đại hội đồng Liên Hợp Quốc xem xét thông qua, dự kiến trong năm 2026. Việc được Hội đồng chấp hành UNESCO nhất trí thông qua lần này được xem là bước khởi đầu quan trọng hướng tới việc chính thức công bố "Thập kỷ quốc tế về Văn hóa vì phát triển bền vững" - một sáng kiến mang dấu ấn Việt Nam ở tầm toàn cầu./.