Ngay sau khi Thủ tướng Chính phủ quyết định tạm dừng thu phí ở BOT Cai Lậy, ngày 5.12.2017, Thứ trưởng Bộ GTVT Nguyễn Ngọc Đông đã đề xuất 3 “kịch bản” để tháo gỡ ách tắc:

Kịch bản thứ nhất, vẫn giữ nguyên trạm thu phí ở vị trí hiện tại, nhưng tăng cường vận động, cải thiện việc thu phí và phục vụ các nhu cầu của người tham gia giao thông. Ví dụ có chỗ cho lái xe dừng lại khi họ thắc mắc và nội dung thắc mắc sẽ được giải thích.

Kịch bản thứ hai là di dời trạm thu phí về tuyến tránh theo yêu cầu, tức là phá phương án tài chính cũ và tính toán lại. Theo ông Đông, kịch bản này phải thương thảo với nhà đầu tư vì liên quan đến thời gian thu phí.

"Theo tính toán thì phương án này không khả thi vì thời gian hoàn vốn không đúng như cam kết của hiệp định vay vốn, ảnh hưởng đến nợ xấu của ngân hàng", ông Đông nói (https://vnexpress.net/tin-tuc/thoi-su/ba-kich-ban-giai-quyet-bot-cai-lay-cua-bo-giao-thong-3680172.html).

Còn kịch bản thứ ba, Bộ đưa ra là đặt hai trạm thu phí, một trạm đặt trên quốc lộ cũ để thu phí phần nhà đầu tư bỏ ra đầu tư trên quốc lộ; một trạm được đặt trên tuyến tránh để thu phí phần nhà đầu tư đã đầu tư xây dựng tuyến đường này.

Có thể thấy ngay lập tức là “kịch bản 1” không đáng bàn bởi… DÂN KHÔNG CHỊU: Cứ theo kịch bản (KB) này, thì đã không xảy ra chuyện chỉ trong 5 ngày đã xảy ra mấy chục lần đóng - xả trạm.

KB 2, theo ông Đông, BỘ GTVT và nhà đầu tư không chịu vì liên quan đến chuyện thanh toán nợ ngân hàng cũng như tính chính danh của một hợp đồng mà Nhà nước (đại diện là Bộ GTVT) đã ký. Nói theo ngôn ngữ dân gian, Nhà nước không thể hành xử theo cách, ký rồi xé bỏ hợp đồng!

Vậy là chỉ còn KB 3.

Người dân chúng tôi đồng tình với 2 sửa đổi NHỎ.

Một là, Trạm thu phí trên đường tránh cứ việc tiến hành nhưng phải công khai thời gian thu phí cũng như cơ sở tính toán để áp đặt là bao lâu (ví dụ mỗi ngày trung bình bao nhiêu xe qua, loại phí thấp chiếm bao nhiêu %, loại phí cao là bao nhiêu; rồi lấy tổng mức đầu tư chia cho trung bình một ngày sẽ ra thời gian là mấy năm?)…

Hai là, Trạm thu phí trên QL1A là một cấu trúc hoàn toàn… lãng phí và vô lý: Nhà nước đã thu phí BẢO TRÌ đường bộ, không lẽ lại thu tiếp - thành 2 lần thu cho một khoản chi? Đó là chưa kể sinh ra một đội ngũ làm công ăn lương sai nguyên tắc, tốn kém vô cùng - chưa kể dừng xe mua vé tốn thời gian, hao tổn nhiên liệu. Rõ ràng, đối với một nhà nước “của dân, do dân, vì Dân” lãnh đạo tuyệt đối mọi thứ thì việc rút bớt từ “Quỹ bảo trì đường bộ” khoản tiền 300-400 tỷ đồng (trong tổng số 10.000 tỷ đồng) là chuyện dễ hơn trở bàn tay.

Theo cách thức vừa nêu, “khủng hoảng” Cai Lậy sẽ chấm dứt, hợp đồng cả 2 phía vẫn được bảo đảm, người dân hài lòng! Tất cả mọi giải pháp khác “Đề xuất 2 điểm” nêu trên đều khó chấp nhận.

Cần nhấn mạnh một lần nữa, giải quyết ổn thỏa cuộc “cách mạng” tiền lẻ là một yêu cầu bức thiết, phù hợp với cả lý và tình.

Thứ nhất, cái SAI của Nhà nước là không thể chối cãi vì ngay cả ông Ủy viên Thường vụ Ủy ban Tài chính - Ngân sách của Quốc hội TrầnQuang Chiểu cũng công khai thừa nhận: “Không thể bắt Dân gánh chịu cái mà Nhà nước làm sai” (https://tuoitre.vn/dan-khong-co-lua-chon-ve-duong-di-bat-co…
https://tuoitre.vn/vi-tri-dat-bot-cai-lay-bat-hop-ly-khong-…)

Thứ hai, các quan chức của Bộ GTVT hãy nên dừng cái sự “BOT Cai Lậy vẫn… đúng quy trình nên không sai”!? Cần nhớ rằng từ trước đến nay CHƯA CÓ một lần phản ứng nào của Dân lại được báo chí chính thống đồng tình  ủnghộ mạnh mẽ và liên tục như thế; cũng chưa có khi nào người dân từ Nam chí Bắc ủng hộ Cai Lậy đông đảo thế; càng chưa có bao giờ cuộc đấu tranh để đảm bảo lẽ sinh tồn lại được áp dụng bằng nhiều hình thức sáng tạo, sinh động đến như thế…

Nói, để thấy rằng, nếu không giải quyết “vấn đề BOT Cai Lậy” êm thấm, hệ lụy sẽ rất khó lường…

Thứ ba, điều mà Bộ GTVT SỢ nhất là nếu nhượng bộ BOT Cai Lậy sẽ tạo thành tác động Domino - hàng loạt BOT SAI khác cũng phải di dời.

Về hình thức bên ngoài, có vẻ đây là bài toán khó(!); nhưng thật ra lại dễ vô cùng: Khó là bởi các vị không chịu nhận sai, thấy sai không chịu sửa. Ngược lại, một khi hành xử theo đúng kỷ cương phép nước là “sai thì phải sửa, phải luôn đặt lợi ích của Toàn Dân lên trên hết” như Bác Hồ vẫn nói thì, tại sao lại không đổi thay?

Đó là chưa tính chuyện một khi tìm hết, tìm đủ các nguồn cội, cách thức, liên hệ lợi ích nhóm… dẫn đến sai trái, công cuộc chống tham nhũng sẽ rất hiệu quả: Muốn hay không, các vị phải thừa nhận rằng BOT là hình thức mập mờ nhất, đáng nghi nhất của quy trình… tham nhũng!

Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đang đề ra chương trình xây dựng Chính phủ Kiến tạo. Ai cũng hiểu nội hàm của 2 chữ “kiến tạo” - dẫu có giải thích cách nào đi nữa cũng phải bao gồm xây mới và sáng tạo! Không thể làm ra cái MỚI nếu không kiên quyết dứt bỏ những cái cũ đang cản trở, biến con đường cao tốc thành con đường gập ghềnh, nhan nhản các BOT dật dờ, đầy rẫy các kiểu thu tiền của dân vô tội vạ!

Ngạn ngữ phương Tây có câu: “Thà chọn một kết thúc đau đớn còn hơn phải sống chung với sự đau đớn kéo dài không kết thúc”

Thay đổi dứt khoát, triệt để những sai lầm, hợp Lòng Dân là con đường ngắn nhất để đến với xã hội lành mạnh, tốt đẹp!